🧱 Wat kost leegstand écht?

💰1. De financiële kosten – zichtbaar én verborgen

• Verlies van huurinkomsten

Elke maand dat een pand leegstaat, loopt de eigenaar inkomsten mis. Een woning, kantoor of winkelruimte zonder gebruiker genereert geen waarde – en levert niets op. Sterker nog: het brengt kosten met zich mee.

• Verhoogde verzekeringspremies

Veel verzekeraars rekenen hogere premies of beperkten de dekking zodra een pand leegstaat. Dit is niet vanzelfsprekend bij elke verzekeraar, maar het risico op schade, brand of inbraak is aantoonbaar groter bij leegstaand vastgoed, waardoor verzekeringskosten vaak stijgen.

• Structurele waardedaling

Een ongebruikt pand veroudert sneller. Achterstallig onderhoud, vochtproblemen of vandalisme leiden al snel tot waardeverlies. En hoe langer het leegstaat, hoe moeilijker het wordt om het pand later aantrekkelijk te maken voor verkoop of verhuur.

• Doorlopende vaste lasten

Ook zonder gebruiker lopen kosten gewoon door: energie, gemeentebelastingen, beveiliging, periodieke inspecties – het stapelt zich op.

Voorbeeld: Een leegstaande woning van €400.000 kan jaarlijks indicatief meer dan €15.000 kosten aan misgelopen huurinkomsten, verzekeringen, onderhoud en waardeverlies. Dit bedrag kan variëren afhankelijk van locatie en type pand.

 

🔓 2. De veiligheidsrisico’s – een open deur voor problemen.

Leegstand trekt ongewenste situaties aan, zoals:

• Inbraak of diefstal – leegstaande panden zijn vaak een makkelijk doelwit.
• Kraak of illegaal gebruik – met mogelijk juridische gevolgen voor de eigenaar.
• Vandalisme of brandstichting – met grote schade tot gevolg.
• Onopgemerkte gebreken – zoals lekkage of kortsluiting die weken onopgemerkt blijven.

Deze incidenten kunnen niet alleen hoge kosten veroorzaken, maar ook leiden tot reputatieschade en verhoogde verzekeringsclaims.

 

🏘️3. De maatschappelijke prijs – leegstand is iedereen z’n probleem

In de tijd van woningnood, stijgende huurprijzen en schaarste aan ruimte is leegstand een gemiste kans – en maatschappelijk bijna onverdedigbaar.

• Wonen: In Nederland stonden begin 2024 circa 186.000 woningen administratief leeg, waarvan ongeveer 64.000 langer dan een jaar. Na correctie voor deels in gebruik zijnde woningen zijn er ongeveer 30.000 woningen echt langdurig leeg. In België staan ruim 15.000 sociale woningen in Vlaanderen leeg, vaak vanwege de noodzakelijke renovaties, en in Brussel circa 4.500 woningen die opnieuw op de markt kunnen komen.
• Werken en creëren: Ondernemers en kunstenaars zoeken betaalbare werkplekken, maar vinden die nauwelijks door leegstand in commerciële panden.
• Buurtimpact: Leegstand werkt verloedering in de hand, vermindert het veiligheidsgevoel en verlaagt de leefbaarheid van een wijk.

Gemeenten, beleidsmakers én omwonenden verwachten steeds vaker dat vastgoedeigenaren hun verantwoordelijkheid nemen. In Vlaanderen heffen inmiddels 264 van de 300 gemeenten een leegstandsheffing om leegstand tegen te gaan, en ook in Nederland worden wettelijke instrumenten en leegstandsverordeningen actief ingezet. ^1,2,3

 

✅4. De oplossing: leegstandsbeheer met waarde

Bij Prevenda geloven we dat leegstand nooit een eindpunt hoeft te zijn. Wij zetten ongebruikt vastgoed om in:

• Tijdelijke woonruimtes
• Creatieve werkplekken
• Pop-up ondernemingen
• Maatschappelijke invulling met buurtimpact

Met zorgvuldig geselecteerde tijdelijke bewoners en structurele controles zorgen we voor een levendige invulling die risico’s voorkomt en waarde creëert.
Naast leegstandsbeheer kunnen ook andere strategieen helpen om leegstand te beperkten, zoals het optimaliseren van huurprijzen, flexibiliteit in huurcontracten en effectieve marketing.

 

📊 Leegstand in cijfers (Nederland & België, 2024)

• In Nederland stonden begin 2024 circa 186.000 woningen administratief leeg, waarvan ongeveer 64.000 langer dan een jaar. Na correctie voor deels in gebruik zijnde woningen zijn er ongeveer 30.000 woningen echt langdurig leeg.^{2, 4, 5}
• De retail leegstand in Nederland steeg licht van 5,4% in 2023 naar 5,55% in 2024 qua oppervlakte, terwijl het aantal verkooppunten daalde met 3.000 tot ruim 196.000. Ondanks faillissementen van grote ketens zoals Blokker, is er ook herstel zichtbaar in de winkelstraten ^{6, 7, 8}.
• In België daalde de leegstand in de kleinhandel in 2023 van 11,3% naar 10,4% mede doordat veel panden van functie veranderden naar woningen of kantoren. De leegstand daalt het meest in Vlaanderen en het minst in Brussel, met grote regionale verschillen³.
• In Vlaanderen heffen 264 van de 300 gemeenten in 2024 een leegstandsheffing om leegstand tegen te gaan¹.

 

💬Conclusie: leegstand kost altijd – maar levert ook kansen op

Leegstand kost geld, tijd, veiligheid én maatschappelijke goodwill. Maar met de juiste aanpak verandert het in een kans om waarde te creëren, voor eigenaar én omgeving.

 

Wil je weten wat leegstand jou kost – of kan leveren? Neem contact op met Prevenda voor een vrijblijvende leegstandscheck of adviesgesprek.

📞Bel ons op: +31(0)88 06 06 600 (NL) of +32(0)147 62 350 (BE)

✉️ Mail: info@prevenda.nl of info@prevenda.be

🌐 Bezoek onze website: www.prevenda.nl of www.prevenda.be

 

Bronnen: 1. Appartement.be – Leegstandsheffing 2025 2. CBS – Landelijke Monitor Leegstand 2024 3. Locatus – Leegstand België 2024 4. CBS – Voorlopige leegstandscijfers 1 januari 2024 5.Tweede Kamer – Evaluatie Leegstandwet 2024 6.  Vastgoedjournaal – Retailleegstand 2024 7. Locatus – Faillissementen en leegstand 2025 8. NVM Business – Winkelrapport 2024